Energia ze słońca na wyciągnięcie ręki – co należy wiedzieć o instalacjach fotowoltaicznych na gruncie przynależnym?

Choć montaż instalacji fotowoltaicznej na dachu zakładu produkcyjnego, magazynu czy centrum logistycznego jest coraz bardziej popularnym sposobem na monetyzację tzw. „piątej elewacji”, nie w każdym przypadku realizacja tego typu projektu będzie możliwa. Brak wystarczającej nośności, zbyt duży kąt nachylenia czy też zbyt mała powierzchnia dachu to argumenty, dla których warto rozważyć instalację modułów na gruncie przynależnym.

Aby instalacja mogła służyć przez lata – najpierw zapewniając zwrot inwestycji, a następnie generując zysk dla przedsiębiorstwa – musi być odpowiednio zamocowana, co pozwoli uniknąć wszelkich uszkodzeń, na przykład spowodowanych coraz częściej występującymi w Polsce silnymi wiatrami czy innymi ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Podstawą jest tu stabilny grunt. Piasek lub grząskie podłoże może narazić instalację na ryzyko uszkodzenia.

Panele fotowoltaiczne na gruncie montuje się na dedykowanym do tego rozwiązania stelażu, najczęściej przy użyciu jednej z dwóch metod. Pierwsza polega na wkręceniu bądź wbiciu na głębokość około 1,5 metra podpór, do których przytwierdza się pozostałą część konstrukcji. Jednak w sytuacji, gdy podłoże jest nieco mniej stabilne, specjaliści zalecają zastosowanie betonowych fundamentów, które usztywnią całą infrastrukturę. Warto przy okazji zauważyć, że instalacje gruntowe są tańsze za kWp niż instalacje dachowe. Wyjątek stanowią instalacje na mostkach montowane na dachach z blachy trapezowej.

Jak wszyscy doskonale wiemy, instalacja fotowoltaiczna do działania potrzebuje słońca. Nie wystarczy jednak zadbać o jej odpowiednie ustawienie względem kierunków świata i kąt nachylenia.

Bardzo ważne jest także unikanie zacienienia. W przypadku dachu ten warunek – z racji wysokości – jest łatwiejszy do uzyskania. Gdy jednak instalacja ma znaleźć się na poziomie gruntu, należy zadbać o jej odpowiednią odległość od wszelkich budynków, konstrukcji, jak również drzew.

Kolejną zaletą tego rozwiązania jest zdecydowanie łatwiejszy dostęp do modułów. Choć prawidłowo zamontowane urządzenia renomowanych producentów są praktycznie bezawaryjne, to jednak – dla utrzymania najlepszej wydajności i żywotności – wymagają regularnego serwisu oraz prac konserwacyjnych. Rekomendowane jest podjęcie czynności w przypadku dużych ilości zalegającego śniegu, liści opadłych z drzew czy też innych zanieczyszczeń, wpływających na prawidłowe działanie urządzenia. W przypadku instalacji zlokalizowanej na dachu, będzie się to wiązało z realizacją prac na wysokościach, wymagających m.in. odpowiedniego systemu asekuracji.

Z panelami zlokalizowanymi na gruncie nie ma tego problemu. Panele znajdują się praktycznie na wyciągnięcie ręki, co ułatwia realizację wszelkiego rodzaju prac.

Z drugiej strony łatwy dostęp niesie ze sobą określone zagrożenia. To zarówno ryzyko uszkodzenia elementów instalacji – na przykład okablowania – przez zwierzęta, jak i narażenie infrastruktury na działalność złodziei. Dlatego warto rozważyć wyposażenie instalacji w dodatkowe ogrodzenie czy też system ochrony.

Dla zabezpieczenia potrzeb energetycznych i redukcji kosztów inwestorzy realizują instalacje fotowoltaiczne nie tylko na przynależnych sobie gruntach. Popularnością cieszy się także lokalizowanie infrastruktury OZE na ziemi dzierżawionej od rolników, którzy widzą w tym rozwiązaniu sposób na generowanie dochodu pasywnego. Pamiętajmy, że nie każda ziemia nadaje się do takiego wykorzystania. Dla zrealizowania inwestycji ważne jest uzyskanie decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej. Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych jest to możliwe wyłącznie w przypadku ziemi o klasie IV, niższej lub nieużytkach rolnych. Ponadto inwestycja o mocy co najmniej 50 kWp zlokalizowana na działce rolnej – podobnie jak realizowana na innego rodzaju ziemiach – wymaga zajęcia się innymi formalnościami, jak m.in. przedstawienie wypisu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.